Hướng dẫn cơ bản giao dịch chứng khoán Việt Nam

Để hoàn thành một chu kỳ mua bán cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, nhà đầu tư cần thực hiện một loạt các bước từ việc lựa chọn cổ phiếu, thực hiện giao dịch, đến theo dõi và kết thúc chu kỳ bằng cách bán cổ phiếu. Dưới đây là các bước chi tiết để hoàn thành một chu kỳ mua bán cổ phiếu:

1. Nghiên cứu và lựa chọn cổ phiếu

• Phân tích cơ bản: Đầu tiên, nhà đầu tư cần tìm hiểu về doanh nghiệp thông qua các yếu tố như tình hình tài chính, doanh thu, lợi nhuận, và tiềm năng tăng trưởng. Các chỉ số tài chính quan trọng như P/E (Price-to-Earnings), EPS (Earnings per Share), ROE (Return on Equity), và tỷ lệ nợ cần được xem xét.
• Phân tích kỹ thuật: Ngoài phân tích cơ bản, nhà đầu tư có thể sử dụng phân tích kỹ thuật để đánh giá xu hướng giá cổ phiếu. Các công cụ phân tích kỹ thuật như đường trung bình động (MA), chỉ số sức mạnh tương đối (RSI), và khối lượng giao dịch sẽ hỗ trợ xác định thời điểm mua vào.
• Nghiên cứu ngành và thị trường: Xem xét các yếu tố vĩ mô như tình hình kinh tế, chính sách của chính phủ, và xu hướng ngành mà công ty đang hoạt động.

2. Mở tài khoản chứng khoán

• Để thực hiện giao dịch mua/bán cổ phiếu, nhà đầu tư cần mở tài khoản tại một công ty chứng khoán. Quá trình mở tài khoản thường bao gồm cung cấp thông tin cá nhân và ký hợp đồng dịch vụ giao dịch.

3. Nạp tiền vào tài khoản chứng khoán

• Sau khi có tài khoản chứng khoán, nhà đầu tư cần nạp tiền vào tài khoản để có thể thực hiện giao dịch mua cổ phiếu. Số tiền này sẽ là nguồn vốn để thực hiện giao dịch trên thị trường.

4. Đặt lệnh mua cổ phiếu

• Chọn cổ phiếu và khối lượng mua: Nhà đầu tư xác định mã cổ phiếu muốn mua và số lượng cổ phiếu cần mua.
• Đặt lệnh mua: Có hai hình thức lệnh phổ biến là:
  • Lệnh giới hạn (LO): Nhà đầu tư đặt lệnh với mức giá cụ thể. Giao dịch sẽ được thực hiện khi giá thị trường khớp với giá đặt lệnh.
  • Lệnh thị trường (MP): Nhà đầu tư đặt lệnh mua/bán tại mức giá hiện tại của thị trường.
• Xác nhận lệnh: Sau khi đặt lệnh, nhà đầu tư cần theo dõi xem lệnh có được khớp hay không. Nếu lệnh mua được khớp, nhà đầu tư sẽ sở hữu số cổ phiếu đã mua.

5. Theo dõi thị trường và cổ phiếu

• Sau khi mua cổ phiếu, nhà đầu tư cần theo dõi diễn biến của thị trường và cổ phiếu đó, bao gồm các yếu tố nội tại của công ty (kết quả kinh doanh, thông tin về công ty) và các yếu tố vĩ mô (biến động lãi suất, chính sách kinh tế).
• Quản lý danh mục đầu tư: Nhà đầu tư có thể cân nhắc tái cơ cấu danh mục đầu tư khi cần, nhằm tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro.

6. Quyết định bán cổ phiếu

• Xác định thời điểm bán: Quyết định bán cổ phiếu có thể dựa trên các yếu tố như cổ phiếu đã đạt mục tiêu lợi nhuận, hoặc dựa trên các tín hiệu kỹ thuật, hay khi nhận thấy rủi ro tăng cao đối với thị trường hoặc doanh nghiệp.
• Đặt lệnh bán: Tương tự như lệnh mua, nhà đầu tư có thể đặt lệnh bán với mức giá giới hạn hoặc giá thị trường. Sau khi lệnh bán được khớp, số tiền từ việc bán cổ phiếu sẽ được chuyển vào tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư.

7. Chốt lời hoặc cắt lỗ

• Chốt lời: Nếu giá cổ phiếu tăng và nhà đầu tư đạt được lợi nhuận mong muốn, họ có thể bán cổ phiếu để “chốt lời”.
• Cắt lỗ: Ngược lại, nếu giá cổ phiếu giảm và nhà đầu tư quyết định giảm thiểu rủi ro thua lỗ, họ có thể bán cổ phiếu để “cắt lỗ”. Việc cắt lỗ kịp thời là một trong những kỹ năng quản lý rủi ro quan trọng.

8. Thực hiện thanh toán và hoàn tất giao dịch

• Sau khi bán cổ phiếu, quá trình thanh toán diễn ra theo quy định T+2 (đối với các sàn HOSE và HNX). Điều này có nghĩa là tiền từ việc bán cổ phiếu sẽ được chuyển vào tài khoản của nhà đầu tư sau 2 ngày làm việc kể từ ngày giao dịch.
• Sau khi nhận tiền, nhà đầu tư có thể rút tiền về tài khoản ngân hàng hoặc tiếp tục sử dụng số tiền đó để đầu tư vào các mã cổ phiếu khác.

9. Đánh giá và rút kinh nghiệm

• Sau khi hoàn tất một chu kỳ mua bán cổ phiếu, nhà đầu tư cần đánh giá lại quá trình giao dịch của mình. Điều này bao gồm việc xem xét các quyết định đầu tư có hợp lý hay không, phân tích các yếu tố dẫn đến lợi nhuận hoặc thua lỗ, từ đó rút ra bài học cho các lần giao dịch tiếp theo.

 

Hoàn thành một chu kỳ mua bán cổ phiếu không chỉ đơn thuần là quá trình giao dịch, mà còn bao gồm cả việc phân tích, quản lý rủi ro, và học hỏi từ các trải nghiệm đầu tư. Một chu kỳ mua bán thành công đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và kiểm soát cảm xúc tốt, đồng thời luôn theo sát diễn biến của thị trường và doanh nghiệp để đưa ra các quyết định kịp thời.

Series: Học chứng khoán cùng Danh

Đăng ký chương trình học Chứng Khoán bài bản từ cơ bản tới nâng cao tại đây: Học đầu tư chứng khoán cùng Danh